De offshore windindustrie is één van de belangrijkste economische pijlers van de Eemshaven. Met veel offshore windervaring en alle (nautische) faciliteiten voorhanden is de Eemshaven (in Noord-Groningen) geweldig uitgerust als constructie- en servicehaven. Doordat inmiddels 15 Nederlandse en Duitse off-shore windparken vanuit Eemshaven zijn aangelegd is in de afgelopen jaren een uitstekend trackrecord opgebouwd. De haven is gebruikt voor constructie, opslag en vervoer van funderingen, windmolenpalen, turbines, wieken en andere onderdelen. Met de realisatie van nog meer windparken boven de Waddeneilanden, in Nederland en Duitsland, is de verwachting dat de Eemshaven een belangrijke rol blijft spelen als constructie- en servicehaven. Als de parken eenmaal zijn gerealiseerd betekent dit niet dat de werkzaamheden aan de parken stoppen. Integendeel, het bedrijven en onderhouden van de windparken (Operations & Maintenance, kortweg O&M) zal de komende decennia vooral aandacht vragen. En dat biedt kansen voor Noord-Nederland: hier is de beschikbaarheid van de infrastructuur, de bedrijven, de kennis, kunde en het innoverend vermogen om juist op het vlak van O&M voor de offshore wind sector een toonaangevende regio te worden. Dit vereist echter verdere ontwikkeling van de sector in de regio. Vergroting van het innoverend vermogen in de regio om daarmee onderscheidend en van toegevoegde waarde te zijn is daarbij ‘key’. Veel grootbedrijven en het MKB werken aan het benutten van dezelfde marktkansen in de offshore windsector en merken dat ze dat niet alleen kunnen. Er is behoefte en bereidheid om samen te werken en te innoveren in het pre-competitieve speelveld. De ervaring leert ook dat dit soort samenwerking niet vanzelf gaat. Onderling vertrouwen is belangrijk, net als het concreet te maken van de aanpak en de resultaten door het proces actief te begeleiden. Op dit moment zijn er ruim honderd initiatieven bekend bij het Northern Netherlands Offshore Wind (ideeën, plannen en haalbaarheidsstudies) op het gebied van offshore windenergie. Voorbeelden hiervan zijn de ontwikkeling van een dronerobot voor detectie en reparatie van rotorbladen en een movement detector die moet voorkomen dat elektriciteitskabels boven de zeebodem komen. Voor veel van deze innovaties zijn vergelijkbare voorbereidingen, zoals consortiumvorming, projectontwikkeling, -planning en financiering nodig. In Noord-Nederland is in 2010 het cluster netwerk Northern Netherlands Offshore Wind (NNOW) met nu ruim 150 in offshore wind actieve bedrijven gestart. De bedrijven werken via het NNOW kort-cyclisch aan concrete vraagstukken op het gebied van offshore wind. Echter, een nieuwe vorm van samenwerken is noodzakelijk met als doel het benutten van verdere marktkansen in de offshore windindustrie en een aanzuigende werking op andere bedrijven nu nog buiten de offshore windindustrie te realiseren. De offshore windindustrie heeft de potentie een belangrijk onderdeel te zijn van de energievoorziening van heel Nederland en Noordwest-Europa. Offshore windenergie speelt dan ook een grote rol in het Klimaatakkoord en alle andere energieagenda’s in deze regio’s. In Noord-Nederland zijn alle elementen aanwezig voor grootschalige productie van wind op zee. En dit sluit goed aan bij de ambitie van Noord-Nederland om een belangrijke bijdrage te leveren aan de klimaatdoelstellingen o.a. door in te zetten op grootschalige productie en inzet van groene waterstof in de industrie en vervoer. De geplande investeringen in offshore windparken boven de Wadden maken dat de benodigde groene elektriciteit ten behoeve van deze groene waterstof in de regio beschikbaar komt. Het Offshore Wind Innovation Centre (kortweg ‘OWIC’) is een initiatief van een consortium van Hanzehogeschool Groningen, Noorderpoort, Hogeschool Saxion, Rijksuniversiteit Groningen, New Energy Coalition, Groningen Seaports, NNOW (inclusief negen MKB leden), Stark Learning en TCNN. Zij doen hiermee een investering en nemen het voortouw om een state-of-the-art en uniek open innovatie ecosysteem neer te zetten waaraan iedere industrie, MKB-er, overheid of kennis- en onderwijsinstelling mee kan doen. Noord-Nederland en in het bijzonder de Eemshaven is de logische plek om de rol van innovatiemotor in de offshore windindustrie naar zich toe te trekken. De Eemshaven heeft namelijk alle ingrediënten in huis om deze rol te vervullen: de haven is reeds een belangrijke offshore hub en energie-intensieve bedrijven als Google hebben zich al gevestigd juist omdat er veel duurzame offshore windenergie voorhanden is.
