De ontwikkeling en realisering van duurzame visserij vraagt om inzet en toepassing van innovatieve sorteertechnieken en visprocessen, gericht op de aanlandplicht en verduurzaming. Deze aanpassingen zijn nodig om onder andere een significant verminderde bijvangst te realiseren. Het behoud van habitat of diversiteit en verbetering van de visbestanden kan door middel van duurzame visserij verbeterd worden.
In een eerder project (Slimmer verwerken, bijvangst beperken) is een prototype van een totaal vernieuwende cameradetectiebaan als onderdeel van de verwerkingslijn aan boord van garnalenschepen ontwikkeld en getest. Deze kan met behulp van een geavanceerde camera en bijbehorende software garnalenvangst en bijvangst op stuksniveau registreren en sorteren. Normaliter vindt deze sortering plaats met behulp van een sorteertrommel en handmatige uitsortering aan een lopende band. De vangst wordt gezeefd in een ronddraaiende trommel. Hier wordt zoveel als mogelijk de bijvangst van de garnalen gescheiden. Maximaal de helft van de bijvangst gaat tijdens dit proces levend overboord.
In de projectsituatie wordt de vangst gesorteerd naar garnalen en bijvangst op de detectiebaan. Detectie gebeurt door middel van camera’s die op dit moment al voor sorteerdoeleinden worden ingezet. Voor de detectiebaan is specifieke software ontwikkeld, die de data van de detectiecamera’s van de baan kan verwerken. Met de detectiebaan kunnen gegevens worden verzameld over de samenstelling van de vangst en over de overlevingskansen van bijvangst. Deze zou in de nu ontwikkelde verwerkingsketen ook nog eens voor het overgrote deel levend overboord kunnen.
De maatse garnalen, de ondermaatse garnalen en bijvangst worden in het prototype snel uitgesorteerd door het gebruik van perslucht. Zodra bijvangst of ondermaatse garnalen door de camera worden gedetecteerd, worden deze van de detectiebaan geblazen en via een
transportband onmiddellijk teruggegooid in zee. Dit draagt bij aan het op peil houden van de visstand.
De detectiebaan registreert alle gemeten stuks bijvangst en kan, wanneer de software wordt geprogrammeerd om bijvangstsoorten te herkennen, automatisch vangst en bijvangst registreren.
De innovatieve verwerkingslijn biedt mogelijkheden voor ketenoptimalisatie, verkorting, online vermarkting en verdere minimalisering sterfte van bijvangst. Momenteel geldt de verplichting voor garnalenvissers om hun vangst aan boord met een spoelsorteermachine te zeven en vervolgens nog door de controlezeef op de afslag. Die verplichting zou heroverwogen kunnen worden als foutmarges bij sortering significant worden teruggebracht en we kunnen spreken van een wetenschappelijk gevalideerde Juiste Sortering. Gedurende het project wordt de lijn met de detectiebaan doorontwikkeld en geoptimaliseerd.
Voor acceptatie van de lijn zal de focus onder andere liggen op de nauwkeurigheid van het sorteren en van de overleving (uitsorteren en levend overboord zetten van zoveel mogelijk soorten uit de bijvangst), maar ook op de operationele continuïteit en praktische inzetbaarheid, bijvoorbeeld op de Noordzee en de Waddenzee. In het voorliggende vervolgproject wordt de innovatieve verwerkingslijn aan boord gebracht bij 2 garnalenkotters ten behoeve van wetenschappelijk onderzoek en validatie. De onderzoeken worden uitgevoerd door het ILVO. Er zal met de kotters gevist worden op de Waddenzee en de Noordzee.
