De gezondheidszorg staat mede als gevolg van toenemende zorgkosten en voortschrijdende (ICT-)technologische ontwikkelingen voor een transitie: van generiek naar persoonlijk, van curatie naar preventie met een toenemende regierol en zelfredzaamheid van de burger. De nieuwe Europese wetgeving op het gebied van privacy en gegevensverwerking creëert meer rechten voor burgers en stelt meer strikte voorwaarden aan de verwerking van bijzondere persoonsgegevens. Preventie is bovendien een sleutelwoord in het nieuwe Regeerakkoord. Kortom, een grote maatschappelijke opgave met substantiële economische kansen voor bestaande en nieuwe bedrijven.
Noord-Nederland, dat sinds 2006 inzet op “healthy ageing”, heeft sterke troeven om in deze ontwikkeling voorop te lopen en invulling te geven aan de ambities van de RIS3 en Noordelijke Innovatie Agenda (NIA). Echter, deze kansen zijn niet gemakkelijk te verzilveren voor het MKB. Het is vrijwel onbegonnen werk voor MKB-ers om voor productontwikkeling te zorgen met klinisch gevalideerde data en voldoende schaalgrootte, waarvoor uitdrukkelijk en specifieke instemming nodig is van betrokkenen (de zogenaamde “informed consent”).
Het project beoogt op bestaande sterktes in Noord-Nederland een ecosysteem te ontwikkelen dat het mogelijk maakt de voorsprongpositie uit te bouwen en voor het komende decennium een omgeving te creëren waar MKB-bedrijven kansen kunnen benutten en waar tegelijk maatschappelijke impact wordt gecreëerd. Een sterk consortium met publieke partijen (UMCG, Lifelines) en private partijen (Certe, Inter-Psy, WijDus en Target Holding) hebben het voortouw om deze omstandigheden te creëren. De focus ligt op innovatie, gezondheid en preventie, waarmee de eindgebruiker iedere burger is in plaats van de kleinere groep van alleen patiënten of zorggebruikers.
Het consortium zal een open-innovatie ecosysteem voor bedrijven (MKB, start-ups, en grote ondernemingen) gaan neerzetten, voeden en aanjagen gericht op Personalised & Connected Health (PCH). In essentie doet het ecosysteem 5 zaken:
1. Het zorgt dat kritische voorwaarden geregeld zijn in de vorm van een innovatieve PCH-infrastructuur. Deze basis biedt: schaalgrootte (aantal deelnemende burgers), een brede scope (klinisch gevalideerde gezondheidsdata in de volle breedte en over een langere periode), gegarandeerde veiligheid van de gezondheidsdata (safety & security), compliance met alle wet- en regelgeving inzake privacy waaronder de uitdrukkelijke toestemming voor de gegevensverwerking van betrokken burgers (zgn. “informed consent”).
2. Het biedt energie, creativiteit, business challenges, business cases, hulp, kennis, toegang, ondersteuning etc. voor iedere startup, MKB-er en onderneming die actief wil worden met (online) diensten, connected devices en services gericht op preventie en gezondheid. Hierdoor fungeert de omgeving als een innovatiemotor voor anderen.
3. Het biedt organiserend vermogen en de governance o.m. voor wat betreft wet- en regelgeving, safety en security, afstemming met stakeholders (w.o. vertegenwoordigers van burgers, overheden, zorginstellingen) etc.
4. Het werkt met regionale partijen aan innovatieve verdiepingsslagen van het basissysteem. Deze verdiepingsslagen bieden ten eerste business kansen voor bedrijven alsmede een opmaat naar eigen add-on’s, diensten, apps e.d.
5. Het bij elkaar brengen van gezondheidskennis en initiatieven die een rol spelen in het benutten van economische kansen en het genereren van maatschappelijke impact (te denken valt aan proeftuinen, Venture Lab, innovatiewerkplaatsen, business development capaciteit, financiers zoals Carduso, G-force capital)
Nu al hebben MKB-bedrijven concreet interesse getoond om actief te worden in dit ecosysteem i.o. zoals Target, Diagnoptics, BioClear, Spark Holland, Inter-Psy, Lode, Ziuz, alsmede start-ups NESS / VT Med Systems, ParaMedir en Evidencio. Ook KPN heeft interesse om actief te worden. Al deze ondernemers willen (online) diensten en tastbare producten gaan ontwikkelen die in relatie staan tot diagnostiek en behandeling maar ook preventie, fitheid, bewegen, sport, voeding, (customer) lifestyle, mentale gezondheid. Ook HANNN steunt dit initiatief.
Het ecosysteem heeft ten doel Personalised & Connected Health toepassingen te introduceren in Noord-Nederland en staat open voor ieder initiatief dat linksom of rechtsom leidt tot een PCH-applicatie. Om de innovatie in de regio aan te jagen, zullen acties worden geïnitieerd die erop gericht zijn om zoveel mogelijk MKB-bedrijven en startups te bereiken, te betrekken, uit te dagen, te inspireren en te faciliteren. Het ecosysteem zal hierbij nauw samenwerken met de PCH-regiegroep (ingesteld op basis van advies van de SER Noord Nederland) die onderdeel uitmaakt van het Healthy Ageing Network Northern Netherlands (HANNN), dat zorginstellingen, bedrijven, overheden, patiëntenorganisaties en wetenschappers samenbrengt om te bouwen aan de (economisch) gezondste regio.