KICIS is als fieldlab onderdeel van de opzet van een kennis- en innovatiecentrum, zodat bedrijven in Zeeland kunnen beschikken over specialisten op het gebied van calamiteitenbestrijding die op termijn continue leren over innovatieve technieken en middelen, te beginnen met onderzoeken en testen op welke manieren de grootschalig toepassing van waterstof in de industrie de uitgangspunten en kaders voor hulpverleners voor het in stand houden van het huidige veiligheidsniveau verandert en inzicht hierin biedt. De start-up van een kennis- en innovatiecentrum voor veiligheid met belangrijk speerpunt de calamiteitenbestrijding voor de industrie en scheepvaart (KICIS) wordt geïnitieerd door het Schelde Safety Network (SSN) in samenwerking met een aantal inhoudelijk betrokken MKB partners. Deze aanvraag bij OPZuid is onderdeel van een breder veiligheidsprogramma, vorm te geven in een test en onderzoekcentrum opgestart door het SSN en haar leden, dat past in het operationaliseren van het programma voor de (chemische) industrie “Safety Delta Nederland 2030” dat de Vereniging van Nederlandse Chemische Industrie (VNCI) eind 2018 heeft gelanceerd. KICIS moet aantonen dat we veiligheidsonderwerpen kunnen aanpakken in de triple helix gedachte en vertalen naar werkbare eindproducten of werkwijzen en beoogt een proeftuin te zijn voor de VNCI.
De fysische en chemische eigenschappen van waterstof zijn aanmerkelijk anders dan de gassen waarmee we tot nu toe werken en waarop maintenance is ingericht. Zo zijn explosiegrenzen, het effect van een explosie van waterstof, veiligheidsafstanden, brandgedrag en het effect op de omgeving van een brand of lekkage anders dan wat hulpverleners, industrieel ontwerpers en maintenance operators nu met bijvoorbeeld aardgas gewend zijn. Het H2-platform, een groeiend samenwerkingsverband tussen de ministeries van Infrastructuur en Waterstaat en Economische Zaken en Klimaat en organisaties en bedrijven die zich bezighouden met waterstof, ziet innoveren van waterstofveiligheid als een onontgonnen gebied. Daarnaast heeft het Instituut Fysieke Veiligheid gepubliceerd over kennistekorten over waterstof. KICIS is gericht op onderzoek en innovatie van de technieken en middelen voor calamiteitenbestrijding, en draagt in het verlengde hiervan bij aan de vraag naar goed opgeleide calamiteitenbestrijders op de arbeidsmarkt. Zeeland richt zich op een economische structuur waarbij verdere groei van de chemische industrie en maritieme sector een belangrijke rol spelen. In de meest ruime zin wordt maintenance beschouwd als ‘ het in goede staat houden van zaken’. In de aanvraag voor OP Zuid wordt met het in goede staat houden niet alleen gedoeld op de fysieke taak van (onderdelen) van een installatie, maar ook ‘ de voorziening’, of ‘ het veiligheidsniveau’.
Maintenance kan in de krappe zin gaan over het onderhoud aan bijvoorbeeld een brandblusinstallatie, maar in de ruime zin over het in stand houden van het veiligheidsniveau, waarin naast de middelen (installatie) het ook gaat over mensen (bijvoorbeeld de noodorganisatie) en organisatie (structuur/methodes/procedures). In het kader van duurzame veiligheid moet maintenance zich wat SSN betreft richten op de ruimere betekenis. Maintenance gaat wat SSN betreft over het duurzaam in stand houden van minimaal het huidige veiligheidsniveau. Door nieuwe (technologische) ontwikkelingen en maatschappelijke vragen als de energietransitie en duurzame veiligheid worden niet alleen technische instandhoudingsvraagstukken actueel, maar kunnen ook echte ingrepen in het totale systeem van mensen, middelen en organisatie actueel worden. In dit voorstel maken we de beweging van ‘het in stand houden’ van maintenance naar het ‘innoveren van maintenance’. De doelstellingen van SSN komen naadloos overeen met de innovatiehoofdlijn ‘duurzame procesindustrie’ uit het Innovatieprogramma MAINTENANCE Zuid-Nederland
